Sonyerim..

ORGANİK MADDELER Canlıların sentezleyebildiği ve yapılarında C (karbon) atomu bulunan maddelere denir. A: Karbonhidratlar: Yapılarında C,H,O elementleri bulunur.Bitkiler tarafından fotosentezle üretilir. Görevleri: Canlı hücrelerde enerji üretmek için 1. Sırada kullanılır. DNA, RNA ve ATP’nin yapısına katılır. Polisakkarit olarak hücre zarının yapısına katılırlar a: Monosakkarit (Tek şekerler) Yapılarında 3 ile 8 karbon (C) bulunur. Genel formülleri CnH2nOn dir. N: Karbon sayısı. Hücre zarından geçerler. Riboz ve deoksiriboz nükleik asitlerin yapısına katılırlar. Yapılarında glikozit bağı bulunmaz. Hidrolize uğramazlar. Suda çözünürler. Kan ve doku sıvısında bulunurlar. Fotosentezin ilk ürünleridir Karbonhidratların yapı taşlarıdır. Hücrede depolanmazlar. Protein ve yağlarla bileşik oluşturabilirler. Enerji verici olarak kullanılırlar. Benedikt çözeltisiyle ısıtılırsa kiremit kırmızısı renk verirler. 5C’lular ( Pentozlar) Henel formülleri C5H10O5’dir. Bunlar iki çeşittir. Deoksiriboz, DNA,Riboz RNA, ATP’nin yapısında bulunur. 6 C’lular (Heksozlar) Hepsi suda çözünür. Formüllü C6H12O6 dır. b: Disakkaritler: İki monosakkaritin birleşmesi ile oluşur. Hücre zarından geçemezler. Bitki ve memelilerde depolanabilir-memelilerde laktoz bitkilerde sukroz. Yapısında glikozit bağı vardır. Sindirim enzimlerini etkilenirler. Suda çözünürler. Kanda bulunmazlar. Sütte bulunurlar . Örn:Maltoz,Laktoz,Sukroz Glikoz + Glikoz ———-Mal toz + Su Glikoz + Früktoz ———-Sukroz + Su Glikoz + Galaktoz ———-Laktoz + Su Büyük moleküllerin suyun yardımı ile monomerlerine parçalanmasına hidroliz denir.Enerji harcanmaz enzim ve su kullanılır. c: Polisakkaritler: İki ya da daha fazla monosakkaritin birleşmesiyle oluşur. Hepsinin yapısında glikoz blunur. Polisakkariler oluşurken kurulan bağ sayısı sayesinde açığa çıkan su sayısı birbirne eşittir. Hücre zarından geçemezler. Sindirim enzimleriyle hidrolize edilirler. Kanda bulunmazlar. (n)kadar glikozun birleşmesinden oluşurlar. (n-1)kadar su harcanır. Hayvanlarda ve bakterilerde glikojen bitkilerde nişasta olarak depolanır Selüloz bitkilerde çeper maddesi olarak kullanılır. Bitki ve hayvanlarda sentezlenebilir Selüloz bazı tek hücreliler hariç diğer canlılar tarafından sindirilemez. Polisakkaritler Çeşitleri 1- Nişasta 2- Glikojen 3- Selüloz 4- Pektin 5- Kitin Nişasta N kadar glikozun dehidrasyon undan oluşur. Hidrolizleri hücre içinde ve hücre dışında olabilir. Olayda n-1 kadar H2O oluşur. Sentezleri hücre içinde olur. Olayda n-1 kadar glikoz bağı kurulur. Bitkilerde depo karbonhidrattır. Suda çözünmez. Hücre zarından geçemez. Hidrolizlerinde n-1 kadar su harcanır. Amilaz enzimi ile maltoz a yıkılırlar.. Selüloz: Bitkilerde golgide üretilip hücre çeşidin yapısına katılır. Suda erimezler. Glikojen: Hayvan , insan ve mantarlarda bulunur. Bitkilerde bulunmazlar. Kas ve karaciğerde yedek enerji kaynağı olarak depo edilir.Suda erimez.